AKP'nin Cumhur İttifakı içindeki gerçek oyu hesaplandı

31 Mart seçimlerine AKP ve MHP Cumhur İttifakı çatısı altında girdi. Pek çok ilde MHP aday çıkarmadı ve AKP'nin adaylarını destekledi. Büyükşehir olan illerde belediye meclisleri, geri kalan illerde ise il genel meclisleri için kullanılan oyların yüzde 51.64’ünü cumhur ittifakı aldı. Bunun 44.33’ü AKP'nin, 7.31’i ise Milliyetçi Hareket Partisi’nin. AKP oyları 2018 seçimine göre 1.77 puan arttı, MHP oyları ise 3.79 puan düştü 

Ancak MHP aday çıkarmadığı illerde AKP'ye oy verdi. MHP'deki düşüş, AKP'deki yükselişin arkasında bu var.

Chicago Illinois Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Ali T. Akarca , Independent Türkçe'de yer alan yazısında, "AKP içindeki MHP oylarının, MHP içindeki AKP oylarından daha fazla olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz" diyor.

Akarca, "AKP’den MHP’ye kayda değer bir oy kayması olduğunu da ileri sürebiliriz. Bunun bir emaresi büyükşehir statüsünde olmayan ve seçmenlerin dörtte bire yakınını oluşturan 51 ilde ittifaksız yapılan il genel meclisleri seçimlerinde AKP oy oranının 2018’e göre 4.01 puan azalmış, MHP oy oranının ise 5.44 puan artmış olmasıdır. " diyor ve ekliyor:

"Bir diğeri ise, BETAM’ın 31 Mart’tan sonra yayınladığı araştırma notunda görüldüğü gibi, AKP ile MHP’nin yarıştığı 24 il merkezinden 21’inde AKP oy oranının düşmüş, 20’sinde ise MHP oy oranının yükselmiş olmasıdır. Bu illerden 12’sinde AKP oy kaybının 10-20 puan, 15’inde MHP oy kazancının 10-35 puan aralığında olduğunu belirtmekte fayda var. 

Ne var ki, verdiğimiz sayılar, seçmenlerin dörtte üçünden fazlasının yaşadığı Akdeniz, Ege ve Marmara kıyılarındaki illeri, iç kısımlarda Ankara, Konya, Kayseri, Eskişehir, Gaziantep, Maraş, Diyarbakır, Urfa ve Samsun gibi büyükşehirleri kapsamıyor. AKP ve MHP bu illerin pek çoğunda seçime ittifak halinde girdiğinden iki partinin oy oranlarını ülke genelinde ayrıştırmak zor. Ancak imkansız da değil. "

Akarca, "2018 seçim sonucuna, 2018 ve 2019 seçimleri arasında geçen süreye ve son seçimden önceki bir yıl içinde gerçekleşen büyüme ve enflasyon oranlarına yukarıdaki katsayıları uyguladığımızda AKP’nin 31 Mart’ta alması beklenen oy oranı yüzde 34.91 çıkıyor" diyor:

"Yani ittifak yüzünden MHP oyları AKP oylarına karışmasaydı AKP’nin oy oranı kağıt üzerinde gözükenden tahminen 9.42 puan daha az olacaktı. MHP oy oranı da 7.31 değil, 16.73 olacaktı. İki partinin toplam oyunda son iki seçim arasında meydana gelen 2 puanlık eksilmenin de büyük ölçüde, oylarını 1.36’dan 2.71’e çıkaran, Saadet Partisine gittiğini düşünebiliriz. Geri kalan kısmını da seçime katılmayan taraflarına bağlayabiliriz. Tabii bu hesaplarda bir miktar istatistiki hata söz konusu ama ortaya çıkan büyük resmi değiştirecek kadar değil.

Öyle anlaşılıyor ki Mart 2019’da, Mart 2009 ve Haziran 2015’tekine benzer bir duruma döndük. AKP ve MHP’nin oy oranları sırasıyla 2009’da % 38 ve % 16, 2015’in ilk seçiminde de % 41 ve % 16 idi. AKP, bu seviyelere 2007 ve 2011 seçimlerinde ulaştığı yüzde elliye yakın zirvelerden inmişti. Şimdi de Kasım 2015’te ulaştığı yüzde ellilik zirveden indi. "