ABD, İngiltere ve Kanada’dan İran’a yeni yaptırımlar
Batılı ülkeler, BM’nin snapback mekanizmasıyla kaldırılan yaptırımları yeniden devreye sokarak İran’ın nükleer programıyla bağlantılı kişi ve kurumlara kapsamlı kısıtlamalar getirdi. Tahran kararı “hukuksuz” olarak nitelendirdi.
ABD, İngiltere ve Kanada, İran’ın nükleer faaliyetlerini gerekçe göstererek yeni yaptırım paketlerini açıkladı. Karar, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin (BMGK) “snapback” mekanizmasıyla daha önce kaldırılan yaptırımların yeniden devreye sokulmasının ardından geldi.
Kanada Dışişleri Bakanı Anita Anand, Ottawa hükümetinin daha önce sonlandırılan BMGK yaptırımlarını İran’ın “süregelen nükleer faaliyetleri” nedeniyle yeniden uygulamaya koyduğunu duyurdu. Buna göre, nükleer, çift kullanımlı ve balistik füze teknolojileriyle ilgili ihracat ve ithalat yasaklanacak, ilgili teknik ve mali destek engellenecek. Ayrıca kapsamlı bir silah ambargosu getirilecek ve İran’a ait gemilere hizmet verilmesi yasaklanacak.
Kanada, İran’a Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Antlaşması kapsamındaki yükümlülüklerini yerine getirmesi, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) ile tam işbirliği yapması ve ABD ile doğrudan müzakerelere dönmesi çağrısında bulundu.
İngiltere de aynı gün İran’ın nükleer programıyla bağlantılı olduğu öne sürülen 121 kişi ve kuruluşa yaptırım kararı aldığını açıkladı. Londra, bu adımın İran’ın uluslararası şirketler üzerinden kısıtlamaları aşmasını engellemeyi amaçladığını belirtti.
ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio ise Washington’un İran’ın nükleer, füze ve askeri programlarıyla bağlantılı 44 kişi ve kuruluşa yönelik yeni yaptırımlar ve ihracat kontrolleri getirdiğini duyurdu. “İran’ın nükleer silaha ulaşabileceği tüm yolları kapatacağız,” dedi.
ABD Başkanı Donald Trump’ın göreve dönüşünden bu yana İran’a yönelik “maksimum baskı” politikasını yeniden hayata geçirdiği, Şubat ayında imzaladığı başkanlık kararnamesiyle yeni ekonomik önlemler açıkladığı biliniyor.
Tahran ise yaptırımları “hukuken temelsiz ve haksız” olarak nitelendirerek karara tepki gösterdi. İran Dışişleri Bakanlığı yaptığı açıklamada, “İptal edilen kararların yeniden devreye sokulması yasa dışıdır, tüm ülkeler bu kararı tanımaktan kaçınmalıdır,” ifadelerini kullandı.
İranlı yetkililer, nükleer programlarının tamamen barışçıl amaçlı olduğunu ve nükleer silah geliştirmeyi hedeflemediklerini vurgularken, dini lider Ayetullah Ali Hamaney’in nükleer silahları yasaklayan fetvasına atıfta bulundu.
