ABD’nin Ukrayna için hazırladığı barış planında yeni detaylar: Cenevre görüşmelerinden sonra neler değişti?

Ukraynalı ve Avrupalı yetkililerin, Moskova'nın çıkarına olduğunu düşündükleri Trump yönetimi yetkililerinin hazırladığı taslakta değişikliklere gidildi.

Pazartesi sabahı Cenevre’de yapılan ABD ve Ukrayna üst düzey heyetlerinin toplantısının ardından yayımlanan ortak bildiride, görüşmelerin “verimli” geçtiği açıklandı.

Bildiride, görüşmelerin önümüzdeki günlerde de devam edeceği ifade edildi.

Ancak Rusya'nın tehditlerine karşı Ukrayna'nın güvenliğinin nasıl sağlanacağı ve garanti altına alınacağı gibi kritik konuların ayrıntılarına yer verilmedi.

Rubio’nun açıklamaları ve tartışmalı plan

Görüşmelere başkanlık eden ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, NATO’nun rolü de dahil olmak üzere ele alınması gereken pek çok konu bulunduğunu, ancak ekibinin Ukraynalıların ABD Başkanı Donald Trump'ın 28 maddelik planına yönelik endişelerini azaltmayı başardığını söyledi.

Rubio, toplantı sonrası yaptığı açıklamada, “Bugün hedeflerimize önemli ölçüde ulaştık” dedi.

Toplantı öncesinde Trump, Ukrayna liderliğini eleştirerek onları ABD yardımlarına karşı minnettar olmamakla suçlamıştı.

Ancak daha sonra Ukraynalı yetkililer, ABD Başkanına şükranlarını yeniden dile getirdi.

Avrupa'nın katılımı ve alternatif planı

Toplantının ardından Avrupalı yetkililer de görüşmelere katılarak, ABD planının yeni bir taslağını hazırlamak üzere ABD ve Ukrayna heyetleriyle birlikte çalışmaya başladı.

Washington'un önceki planı, Kiev'in silahlı güçlerinin sınırlandırılmasını ve Ukrayna’daki bazı bölgelerden vazgeçilmesini öneriyordu.

Avrupa Birliği, Ukrayna ile Rusya arasında ateşkes ve barış için kendi planını sunmuş durumda.

Avrupalılar, Ukrayna’ya ABD planında öngörülenden daha büyük bir askeri güç verilmesini ve bölgelerin kontrolüne ilişkin kararların, önceden belirleme yerine müzakereyle yapılmasını savunuyor.

Zelenski’ye verilen süre ve planın içeriği

Cenevre görüşmelerinden önce Trump'ın, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski’ye planı onaylaması için perşembe gününe kadar süre verdiği biliniyor.

Plan, Ukrayna’nın bazı bölgelerden vazgeçmesini, askeri mevcudiyetinin sınırlandırılmasını ve NATO üyeliği taleplerinden geri adım atmasını öngörüyor.

Birçok Ukraynalı için bu şartlar, yaklaşık dört yıllık savaşın ardından teslimiyet olarak değerlendiriliyor. Trump ise daha sonra planın nihai olmadığını ve değişiklik yapılabileceğini açıkladı.

Rubio, ABD’nin çözülmesi gereken sorunlar için zamana ihtiyaç duyduğunu belirterek perşembe gününe kadar bir anlaşmaya varılmasını umduğunu ifade etti. Ancak görüşmelerin daha uzun sürebileceğini de söyledi.

İki ülke liderleri arasında yeni görüşme planı

Süreci yakından takip eden ABD'li ve Ukraynalı yetkililer, Reuters’e yaptıkları açıklamada, Trump’ın barış planının görüşülmesi amacıyla Zelenski’nin muhtemel Washington ziyaretinin tartışıldığını aktardı.

Rubio, pazar günkü toplantıların, Trump’ın Beyaz Saray’a dönüşünden bu yana iki ülke liderleri arasında gerçekleşen “muhtemelen en iyi görüşme” olduğunu söyledi.

Ukrayna heyeti başkanı Andriy Yermak ise, Kiev’e verdiği destek için Trump’a teşekkür etti.

28 maddelik plan üzerindeki endişeler

Geçtiğimiz hafta ABD, Rusya-Ukrayna savaşını sona erdirmeyi amaçlayan 28 maddelik bir plan açıklamıştı.

Ancak Ukraynalılar ve Avrupalılar, planın içeriği konusunda endişelerini dile getirirken, Avrupalı yetkililer plan hazırlanırken kendilerine danışılmadığını belirtti.

ABD planının taslağı, Rusya'nın birçok temel talebini dikkate alırken, Ukrayna’ya “güvenlik garantileri” konusunda yalnızca muğlak güvenceler sunuyor.