Ahmed Şara'dan '2016'dan beri koalisyon ile işbirliği yaptığı' iddialarına yanıt

Suriye Devlet Başkanlığı, geçici Devlet Başkanı Ahmed Şara’nın 2016’dan bu yana ABD öncülüğündeki IŞİD Karşıtı Uluslararası Koalisyon ile iş birliği yaptığı yönündeki haberleri resmen yalanladı. Resmî açıklamada, Şara’nın IŞİD ve El-Kaide’ye karşı koalisyonla herhangi bir koordinasyon veya iş birliği talimatı vermediği vurgulandı.

Bu açıklama, New York Times’ın Şara’nın 2016’da Suriye’nin kuzeybatısındaki bazı bölgeleri kontrol altına aldıktan sonra koalisyonla “gizlice” iş birliği yaptığı iddiasının ardından geldi. Gazete haberinde iddiaları “anonim Suriyeli yetkililer ve Batılı diplomatlar” kaynaklı olarak aktarmıştı.

Şara’nın Geçmişi ve Koalisyonla İlişkisi

Ahmed Şara, 2011’de IŞİD lideri Ebubekir el-Bağdadi tarafından Nusra Cephesi’ni kurmak üzere Suriye’ye gönderilmiş, ardından El-Kaide’ye biat etmiş ve daha sonra buradan da ayrılmıştı.

Geçtiğimiz Salı günü Şara, ABD Başkanı Donald Trump ile Washington’da tarihi bir görüşme gerçekleştirdi. Bu görüşmenin ardından Suriye resmen IŞİD karşıtı koalisyonun 90. üyesi oldu. Ancak Suriye Enformasyon Bakanlığı, bu katılımın “politik düzeyde bir iş birliği beyanı” olduğunu ve askeri boyutu bulunmadığını belirtti.

Aynı gün Suriye İçişleri Bakanlığı, ülke genelinde IŞİD’e karşı geniş çaplı operasyonlar düzenledi; yedi vilayette 71 kişi gözaltına alındı. ABD ve BM, Şara ve İçişleri Bakanı Anas Hattab’a uygulanan yaptırımları kaldırdı.

Rojava ve DSG ile Anlaşma

Şara, Mart ayında Kürt liderliğindeki Demokratik Suriye Güçleri (DSG) komutanı Mazlum Abdi ile Rojava’daki tüm sivil ve askeri kurumların Suriye devlet yapısına entegrasyonunu öngören tarihi bir anlaşma imzalamıştı. Abdi, Suriye’nin koalisyona katılımını “ortak çabaların güçlendirilmesi ve IŞİD’in kalıcı yenilgisine yönelik girişimlerin desteklenmesi açısından kritik bir adım” olarak değerlendirdi. DSG, son on yıldır koalisyonun Suriye’deki temel sahadaki müttefiki konumunda bulunuyor.

Ülkede Şiddet Olayları ve Azınlıkların Durumu

Suriye’de etnik ve dini topluluklar, Şara ve hükümetinin bazı kararlarından endişeli. Kürtler, Aleviler ve Dürzîler federal bir sistem talep etmiş, başlangıçta geçici hükümet karşı çıkmış ancak daha sonra esnek bir tutum benimsemişti.

Ülke ayrıca azınlık topluluklarını hedef alan iki büyük şiddet dalgasıyla sarsıldı. Mart ayında Alevi çoğunluklu kıyı bölgelerinde, Temmuz ortasında ise Süveyda vilayetinde Dürzî savaşçılar ile Bedevi kabileler arasında çatışmalar yaşandı; toplamda 3.300’den fazla kişi hayatını kaybetti. BM, Alevi bölgesindeki şiddeti “sistematik” olarak nitelendirdi ancak bunun hükümet politikası olmadığını belirtti.

Uluslararası Görünüm

Şara, uluslararası arenada genel olarak olumlu karşılandı. Brezilya’daki BM COP30 iklim konferansına katılarak BM Genel Sekreteri Antonio Guterres ve Fransa Devlet Başkanı Emmanuel Macron dahil birçok dünya lideriyle görüştü. Eylül ayında yaklaşık 60 yıl sonra BM Genel Kurulu’na hitap eden ilk Suriye lideri oldu.