Bağdat-Erbil hattında kritik müzakere: Maaşlar için önce petrol anlaşması şartı

Erbil ile Bağdat arasındaki müzakerelerde, bir yılı aşkın süredir durdurulan petrol ihracatının yeniden başlaması konusunda ilerleme sağlandı.

Bağdat-Erbil hattında kritik müzakere: Maaşlar için önce petrol anlaşması şartı

Ancak Bağdat'ın günlük 400 bin varil talebine karşılık Erbil'in 280 bin varil teklif etmesiyle anlaşmazlık sürüyor. Bağdat yönetimi, Kürdistan Bölgesi memurlarının maaş ödemelerini, petrol konusunda anlaşmaya varılması şartına bağladı.   

Kürdistan Bölgesi'nden Tabii Kaynaklar Bakanı Kemal Muhammed başkanlığındaki bir heyet, bugün Bağdat'ta federal yetkililerle bir araya geldi.

Rûdaw’a konuşan Bağdatlı bir kaynak, görüşmelerin "pozitif bir atmosferde geçtiğini ve önceki tıkanıklıkların aşıldığını" belirtti. 

Anlaşmazlığın kalbindeki rakamlar: 400 bine karşı 280 bin varil  

Görüşmelerin kilit noktasını, Kürdistan Bölgesi'nin Irak'ın devlet petrol şirketi SOMO'ya teslim edeceği günlük petrol miktarı oluşturuyor. Erbil yönetimi, ilk aşamada günlük üretimin 280 bin varilini SOMO'ya devretmeyi, geriye kalan 120 bin varili ise bölgenin iç tüketim ihtiyaçları için kullanmayı teklif ediyor.   

Buna karşılık Bağdat'taki merkezi yönetim ise taviz vermiyor. Bağdat, günlük 400 bin varillik petrolün tamamının kontrolünün SOMO'ya devredilmesinde ve bu petrolün nasıl değerlendirileceğine şirketin karar vermesinde ısrar ediyor. Bu durum, taraflar arasındaki temel anlaşmazlık noktasını oluşturuyor.

Irak Bütçe Yasası, Kürdistan Bölgesi'nin bütçeden payını alabilmesi için günlük 400 bin varil petrol teslim etmesini zorunlu kılıyor. Her iki taraftan kaynaklar, maaş ödemelerinin bu şartın yerine getirilmesine endekslendiğini doğruladı.   

Petrol şirketlerinin talepleri ikinci engel    

Anlaşmanın önündeki bir diğer önemli engel ise Kürdistan Bölgesi’nde faaliyet gösteren uluslararası petrol şirketlerinin mali talepleri. Şirketlerin yaklaşık 1 milyar dolara ulaşan birikmiş alacaklarının ödenmesini ve bütçe yasasında kendilerine vaat edilen varil başına 16 dolarlık payın garanti altına alınmasını istedikleri belirtiliyor.      

Petrol dışı gelirler de masada     

Müzakerelerde, petrol dışı gelirlerin paylaşımı da önemli bir gündem maddesi. Irak Mali Yönetimi Yasası uyarınca, Kürdistan Bölgesi'nin gümrük ve sınır kapıları gibi federal nitelikteki gelirlerinin yüzde 50'sini Bağdat'a devretmesi gerekiyor. Bağdat'tan gelen teknik bir heyetin, bu gelirlerin miktarını yerinde teyit etmek için bölgedeki idareleri ziyaret etmeyi teklif ettiği öğrenildi.  

Konuyla ilgili Rûdaw’a bilgi veren mali danışman Hividar Şaban'a göre, taraflar arasında petrol dışı gelirlerin yüzde 50'sinin devri ve gümrük sistemlerinin entegrasyonu gibi konularda prensip anlaşmasına varıldı.

Bu adımların atılması karşılığında Bağdat'ın maaş ödemelerini yapmayı taahhüt ettiği ifade edildi.