Bloomberg: Türkiye, S-400'leri Rusya'ya iade etmek istiyor

Habere göre Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile geçtiğimiz hafta Türkmenistan'da gerçekleştirilen görüşmede, Türkiye'nin yaklaşık olarak yıl önce satın alındığı S-400 hava savunma sonuçlarını kanıtını yatırdı.

Ankara'nın bu hamlesinin arkasında, ABD ile ilişkilerin normalleştirilmesi, F-35 savaş uçağının geri dönmemesi ve Türk savunma sanayii üzerindeki yaptırımları kaldırma hedefinin yattığı belirtiliyor.

Mali ve takas planı

Konuya yakın kaynaklara dayandırılan habere göre Ankara, aktif olarak kullanmadığı S-400 sistemi Rusya'ya iade etme karşılığında, sistemler için ödenen milyarlarca ürünün bedelinin tazminlerini talep ediyor. Türk katılımcıların, bu geri ödemenin Rusya'dan ithal edilen petrol ve doğal gaz faturalarından mahsuplaştırılması formülü üzerinde desteklendiği ifade ediliyor. Bloomberg, Türkiye'nin Rusya ile Ukrayna arasındaki arabulucu rolünde, Moskova'yı bu hassas masal sıcak izleme teşvikini öngörüyor.

Washington hattında yeni dönem ve Tom Barrack faktörü

Söz konusu girişimin zamanlaması, ABD ile Türkiye arasındaki operasyonun yoğunlaştığı bir dönemde denk geliyor. ABD Başkanı Donald Trump'a yakınlığıyla tanınan ABD'nin Ankara Büyükelçisi Tom Barrack, güncel günlerinde yaptığı açıklamalarda, Türkiye'nin S-400'lerden vazgeçmeye daha yakın olduğunu ve sorunun 4 ila 6 ay içinde çözülebileceğini belirtmişti. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Eylül ayında Beyaz Saray'da Trump ile yaptığı görüşmede F-35'e katılım ve yaptırımların kişilerin konularının ele alındığı biliniyor.

Kremlin yalanladı, Ankara sessiz kaldı

Haberde, Türk makamlarının iddialarının karşıtlarının yorum yapmaktan kaçındığı, Kremlin'in ise iki lider arasında görüşmede S-400 ihtilafının ortaya çıktığı iddiasının reddedildiği vurgulandı. Ancak nakit planı, F-35'lerin "gökyüzünün oyun kurucusu" olarak sınıflandırılması ve Türk Hava Kuvvetleri'nin modernizasyon ihtiyaçlarının göz önüne alınması, S-400'lerin maliyetinin, elde edilecek operasyonlar ve askeri tasarrufların yanında "önemsiz saklanması" değerlendirmesini yapılıyor.

Krizin arka planı: Patriotlardan CAATSA'ya

Türkiye'nin Rus hava savunma sistemlerine yönelmesi, yaklaşık bir yıl önce eski ABD Başkanı Barrack Obama yönetimi sırasında Patriot füzelerinin satın alınması konusunda yaşanan çatışmalar ve 2016 darbe girişimi sonrasında NATO müttefikleriyle kazanılan güveniyle gerçekleşmişti.

2019 yılında S-400'lerin teslimiyle birlikte Washington, Ankara'yı F-35 programı çıkarmış ve 2020 yılında CAATSA (Amerika'nın Hasımlarıyla Yaptırımlar Yoluyla Mücadele Etme programı) yaptırımlarını devreye sokmuştu. NATO, S-400 sonuçları F-35 jetleriyle entegre çalışması durumunda Rusya'nın kritik istihbaratının elde edilebilecek endişelerini uzun süredir dile getiriyordu.

İddialar gerçekleşirse, Türkiye'nin S-400'lerini elden çıkarması, hem NATO sistem ittifakının gücünü güçlendirecek hem de Türk savunma sanayisinin batı teknolojisine ve pazarlarına erişimini engelleyecek tarihi bir adım olarak kayıtlara geçecek.