Irak: Federalizm Bizim İçin Vazgeçilmezdir

Irak Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada Bakan Hüseyin'in, "ABD temsilcisinin Irak'ın iç durumuna ilişkin son sözleri karşısında Irak hükümetinin duyduğu şaşkınlığı" dile getirdiği belirtildi. Fuad Hüseyin ayrıca, "Bu vizyonun farklı bir şekilde, ülkenin elde ettiği siyasi ilerlemeyi ve göreceli istikrarı yansıtacak biçimde ifade edilmesinin önemli olacağını" kaydetti.

Aynı zamanda Başbakan Yardımcısı olan Irak Dışişleri Bakanı Hüseyin, "Irak halkının tercihlerine saygı duyulması gerektiğini; demokrasinin ve 2005 Anayasası'nda yer alan federal sistemin, devam eden zorluklara rağmen sağlam ve vazgeçilmez bir yol haline geldiğini" vurguladı.

Dışişleri Bakanlığı, Hüseyin ve Barrack'ın Doha Forumu kapsamında bir araya geldiğini, Irak Dışişleri Bakanı'nın görüşmede "Irak'ın 2003 sonrası demokratik yolunu sağlamlaştırmak için geçtiği aşamaları ve bu dönüşümlere eşlik eden karmaşık zorlukları" anlattığını belirtti.

Açıklamada, "Irak; demokratik tercihine, kurumlarını güçlendirmeye ve on yıllarca maruz kaldığı her türlü diktatörlüğü reddetmeye bağlı kalmaya devam etmektedir" denildi.

Barrack'ın ise Hüseyin'e, "ABD yönetiminin Irak deneyimine saygıyla baktığını ve söylediklerinin Irak'taki Amerikan tecrübesi boyutuyla ilgili olduğunu" söylediği aktarıldı.

Ne demişti?

Katar’da düzenlenen Doha Forumu’na katılan Tom Barrack, Rûdaw’ın sorularını yanıtladı.

Muhabirin, "Dün Suriye'de adem-i merkeziyetçiliğe karşı durdunuz. Şu an Irak Kürdistan Bölgesi'nde federal bir yapı var. Bu, Saddam Hüseyin dönemindeki eski rejimin merkezi yönetiminden daha iyi değil mi?" sorusu üzerine Barrack, Mezopotamya halklarından övgüyle bahsetti.

"Kararı size bırakıyoruz"

Barrack, "Bizim görüşümüz çok basit. Dünyada Mezopotamya'daki Iraklılardan daha eğitimli, daha köklü mirasa sahip ve daha otantik bir toplum yoktur. Biz her şeyi, karar vermeniz için size bırakıyoruz" dedi.

Yönetim şekillerine ilişkin felsefi bir yaklaşım getiren ABD’li temsilci, şunları kaydetti:

"Merkeziyetçilik, adem-i merkeziyetçilik veya federalizm diye bir şey yoktur. Bunların hepsi, bu şeyleri yaratan hükümetlerin yanılsamasıdır (vehimleridir). ABD'nin görüşü, tüm bu kararları bölgeye bırakmamız gerektiği yönündedir."

Bölge halkının kararlarına müdahale etmeyeceklerini belirten Barrack, "Siz ne karar verirseniz verin; siyasetiniz var, pratiğiniz var, bu sürecin merkezinde bir parlamentonuz var. Biz bu süreçten etkilendik ve karar verme kısmını size bırakıyoruz" ifadelerini kullandı.

"Adem-i merkeziyetçilik bölgede başarısız oldu"

ABD Başkanı Donald Trump’a yakınlığıyla bilinen Barrack'ın bu açıklamaları, bir gün önce aynı forumda Suriye'de adem-i merkeziyetçi sistemin uygulanmasına dair Rûdaw'ın başka bir sorusuna verdiği olumsuz yanıtın ardından geldi.

Barrack, cumartesi günü yaptığı açıklamada, "Adem-i merkeziyetçilik bu bölgenin hiçbir yerinde asla başarılı olmamıştır" diyerek Balkanlar, Lübnan, Libya ve Irak'ı örnek göstermişti. Barrack, Irak'ta 3 trilyon dolar harcanmasına ve yüz binlerce insanın hayatını kaybetmesine rağmen adem-i merkeziyetçi sistemin "büyük bir sorun" haline geldiğini savunmuştu.

"Balkanlaşma" korkusu

Öte yandan BAE merkezli The National gazetesine de bir röportaj veren Tom Barrack, ABD'nin “Irak (Kürdistan Bölgesi) ve Suriye’de (Rojava) Kürt bölgeleri oluşturmaya yönelik onlarca yıllık stratejisini eleştirdi.

Barrack, petrol zengini bölgelerin merkezi hükümetlerden ayrılmasının istikrar yaratmaktan ziyade durumu Yugoslavya'nın bölünmesine benzer bir "Balkanlaşma" sürecine götürdüğünü savundu.

Irak'ın mevcut durumunu "mutlak kaos" olarak nitelendiren Barrack, Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani'nin iyi bir başbakan olmasına rağmen silahlı grupların hegemonyası nedeniyle "sıfır güce" sahip olduğunu iddia etti.

Suriye'deki duruma da değinen ABD temsilcisi, mevcut Suriye hükümetinin iş birliği yaptığını ve ülkenin İsrail ile bir anlaşmaya varmaya "yakın" olduğunu belirterek, ABD'nin artık bölgede "rejim değişikliği" peşinde olmadığını vurguladı.