Irak'ta yeni hükümet süreci: ABD'den İran etkisine karşı uyarı
ABD Dışişleri Bakanlığı'ndan bir yetkili, Washington'un İran destekli grupların Irak’ta kurulacak bir sonraki hükümette yer almamasını istediğini söyledi. Açıklama, Bağdat’ın yeni bir hükümet oluşturma sürecine girdiği ve ABD’nin İran’ın Irak’taki etkisini sınırlamak için baskıyı artırdığı bir dönemde geldi.
“İran destekli milislerin hükümette yeri olmamalı”
ABD’li yetkili, Rûdaw’a yaptığı açıklamada, “İran destekli bu milislerin üyelerinin Irak hükümetinde yeri olmamalı. Çünkü onlar Irak ya da Irak halkı için çalışmıyor” dedi. Yetkili, bu grupların “Irak’ın egemenliğini zayıflattığını, Amerikalılar ve Iraklılar için tehdit oluşturduğunu ve Irak’ın kaynaklarını İran adına yağmaladığını” ifade etti.
Washington’dan Bağdat’a artan baskı
Washington, Tahran’ın Bağdat üzerindeki etkisini azaltmak ve İran destekli silahlı grupların rolünü sınırlamak amacıyla Irak hükümeti üzerindeki baskıyı artırmış durumda. ABD’nin, Halk Seferberlik Güçleri (Haşdi Şabi) gibi resmî devlet yapıları içine entegre edilmiş olanlar da dâhil olmak üzere tüm silahlı grupların tasfiye edilmesi yönünde Irak’a çağrıda bulunduğu belirtiliyor.
Silahlı grupların siyasi kanatları Meclis’te
Kasım ayında yapılan parlamento seçimlerinde, silahlı grupların siyasi kanatlarından bazıları Meclis’e girmeyi başardı. ABD tarafından “terör örgütü” olarak tanımlanan Asaib Ehl el-Hak (AAH) ile bağlantılı Sadikoon Bloğu, 329 sandalyeli Meclis’te 27 sandalye kazandı. Sadikoon üyesi Adnan Feyhan, pazartesi günü Meclis’in altıncı yasama döneminin ilk oturumunda birinci Meclis Başkanvekili seçildi.
Rubio’nun mesajı: “Silahsızlandırılmalı ve dağıtılmalı”
ABD’li yetkili, Dışişleri Bakanı Marco Rubio’nun daha önceki açıklamalarını hatırlatarak, “İran destekli milisler silahsızlandırılmalı ve dağıtılmalıdır” dedi.
Trump: “Kapı açık ama İran müzakere etmiyor”
Yetkili ayrıca, “Başkan Trump, İran’ın nükleer zenginleştirme faaliyetlerinin sona erdirilmesi, balistik füze programının bitirilmesi ve terörist vekil güçlere verilen desteğin kesilmesiyle sonuçlanacak görüşmelere hazır olduğunu ifade etti. Kapı açık, ancak İran iyi niyetli müzakereleri reddetmeye devam ediyor” diye konuştu.
ABD yardımları milislerin gücüne bağlanıyor
ABD Ulusal Savunma Yetkilendirme Yasası’nın (NDAA) son taslağı, Irak’a sağlanacak ABD mali yardımlarının devamını, İran yanlısı milislerin kapasitelerinde ölçülebilir bir azalma sağlanması şartına bağlıyor. Taslak ayrıca, Hadi el-Amiri liderliğindeki ve son seçimlerde 18 sandalye kazanan İran yanlısı Bedir Örgütü’ne herhangi bir ABD yardımını yasaklıyor.
Yargı Konseyi: Silahlar devletin elinde olacak
Irak Yüksek Yargı Konseyi Başkanı Faik Zeydan, çarşamba günü yaptığı açıklamada, Asaib Ehl el-Hak, Kataib İmam Ali, Kataib Seyyid el-Şuheda ve Ensarullah el-Evfiya gruplarının silahların yalnızca devletin elinde olması yönünde taahhütte bulunduğunu söyledi.
Sadikun: “Bu Irak’ın kendi kararı”
Sadikun Bloğu siyasi büro üyesi Saad Saadi ise geçen hafta Rûdaw’a verdiği demeçte, silahların devlet kontrolüyle sınırlandırılmasının Irak’taki dini merciin talimatları doğrultusunda olduğunu ve bunun Haşdi Şabi ile diğer güvenlik güçlerine duyulan güveni artırmayı amaçladığını belirtti.
Saadi, bu yaklaşımın güvenlik güçlerinin geliştirilmesi ve donatılması, siyasi sürecin desteklenmesi ve anayasal ile yasal çerçeve içinde devlet kurumlarının güçlendirilmesini de kapsadığını söyledi. Yabancı müdahalelerin engellenmesi gerektiğini vurgulayan Saadi, bunun Irak’ın kendi kararı olduğunu ifade etti.
Silahsızlanmaya açık ret
Öte yandan, Kataib Seyyid el-Şuheda’dan üst düzey bir yetkili, isminin açıklanmaması koşuluyla Rûdaw’a yaptığı açıklamada, grubun silahsızlanma gibi bir planının olmadığını ve silahların devri konusunun kendi içlerinde hiç tartışılmadığını söyledi.
ABD tarafından terör örgütü olarak tanımlanan ve İran’a yakın en güçlü gruplardan biri olan Kataib Hizbullah da silahsızlanmayı açıkça reddeden gruplar arasında yer alıyor.
