Lazarev Okumaları: 'Süreç, PKK’nin başka bir isimle yeniden doğmasıyla sonuçlanabilir'

Moskova'daki Rusya Devlet Şarkiyat Üniversitesi tarafından ünlü Sovyet oryantalist Prof. Mikhail Lazarev’in 95. doğum yıldönümüne ithaf edilen 4. Lazarev Okumaları Konferansı, “Ortadoğu’nun değişen gerçeklerinde Kürtler” temasıyla düzenlendi.

Kürt meselesi uzmanlarını bir araya getiren akademik konferansta Türkiye’de başlayan barış süreci, PKK’nin silahsızlanması ve kendini feshetme süreci ile olası sonuçları mercek altına alındı.

“Esad rejimi çökmeseydi bu adımlar atılmazdı”

Rûdaw’a konuşan üniversitenin Kürdoloji Bölümü’nden Dr. Vadim Makarenko, “PKK’nin kendini feshederek Türkiye gerçekliğine entegre olacağı konusu uzun süredir gündemdeydi. Eğer Beşar Esad rejimi Aralık ayında çökmeseydi, bu adımlar atılmazdı. Ekim ayında Bahçeli’nin yaptığı açıklamalar da bu süreci etkiledi” dedi.

Makarenko, Kürt partilerinin mecliste yer almasının bu gündemin bir sonucu olduğunu vurguladı.

“Moskova, Kürt politikasını İran, Türkiye ve Arap devletlerinin gözünden okuyor”

Moskova Devlet Dilbilim Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Sosyo-politik Bilimler Enstitüsü Öğretim Görevlisi İkbal Dürre, Rusya’nın Kürtlere yönelik tutumunu şöyle değerlendirdi:

“Rusya’da şöyle bir sorun var: Kürt meselesinde akademik anlamda çok zengin bir birikim mevcut, ancak bu birikim reel politikaya yansıtılamıyor. Moskova, Kürt politikasını İran, Arap devletleri ya da Türkiye’nin bakış açısıyla okuyor. Bu, karmaşık bir durum. Akademik alanda zengin bilgi var, ama reel politikada hatalar yapılıyor.”

“Süreç, PKK’nin başka bir isimle yeniden doğmasıyla sonuçlanabilir”

Moskova İktisadi Bilimler Üniversitesi öğretim görevlisi Dr. Ilya Vedneyev de, “Eğer Öcalan, söylendiği gibi, gerçekten Türkiye meclisinde konuşursa, mesele sadece Irak ve Suriye’de sayıları oldukça fazla olan militanların durumuna bağlı kalır. Onlar için af olacak mı, olmayacak mı? Af nasıl uygulanacak? Eğer Türkiye hükümeti af çıkarırsa, bu durum ortamı bir miktar yumuşatır ve büyük bir uzlaşı adımı olur. Aksi takdirde, süreç PKK’nin başka bir isimle yeniden doğmasıyla sonuçlanabilir.”

Bu yılki 4. Lazarev Okumaları Konferansı, Rusya’nın önde gelen Kürdologları, ABD ve Avrupa’dan uzmanları ile Kürt tarih, toplum, etnografi ve dili üzerine çalışan genç lisans öğrencilerini bir araya getirdi.

Kürdistan Bölgesi Hükümeti Dış İlişkiler Ofisi Başkan Yardımcısı Daban Şadala, konferansta bir konuşma yaptı. Organizatörler, Şadala’nın katılımını Erbil’in konferansa verdiği önemin bir göstergesi olarak nitelendirdi.

Prof. Mikhail Lazarev kimdir?

Kürt çalışmaları alanında önde gelen bir akademisyen olan Prof. Mikhail Lazarev (1928–2007), kariyerini Kürt tarihi, kimliği ve milliyetçiliğinin titiz bir şekilde araştırılmasına adadı.

Sovyet Bilimler Akademisi Doğu Çalışmaları Enstitüsü'ndeki Kürt Çalışmaları Bölüm Başkanı olarak Lazarev, bugün Kürt çalışmalarında merkezi referanslar olmaya devam eden çığır açıcı çalışmalar üretti.

En etkili yayınları arasında kapsamlı bir tarihsel-politik analiz olan “Kürtler: Devletsiz Bir Millet” ve Irak, Türkiye, İran ve Suriye'nin Kürt bölgelerindeki siyasi istek ve gerçekliklerdeki değişimleri inceleyen “Kürt Ulusal Hareketi” yer almaktadır.

Lazarev ayrıca Kürt edebi eserlerinin Rusçaya çevrilmesinde, kültürler arasında köprü kurulmasında ve Kürt düşüncesinin Rusça konuşan kitlelere tanıtılmasında etkili olmuştur. /Rudaw