New York Times: Ali Hamaney öldürülmesi durumunda yerine geçecek kişiyi belirledi

Haber New York Times gazetesinde yer aldı.

İddiaya göre Hamaney, İsrail saldırılarında öldürülmeleri durumunda askeri komuta zincirindeki kişileri belirlemekle kalmadı, kendisi de öldürülmesi durumunda yerine geçecek üç üst düzey din adamını seçti.

New York Times’in haberine göre üç İranlı yetkili, suikast endişesi taşıyan Hamaney’in komutanlarıyla çoğunlukla güvendiği bir danışmanı aracılığıyla görüştüğünü, kendisini bulmayı zorlaştırmak için de elektronik iletişimi askıya aldığını söyledi.

İddiaya göre bir sığınağa yerleştirilen dini lider Hamaney, daha fazla komuta kademesinin öldürülmesi durumunda askeri komuta zincirinde yer alacak isimleri belirledi.

‘’Tehlikenin en açık göstergesi’’

Yetkililer, Hamaney'in öldürülmesi halinde kendisinden sonra halef olmak üzere üç üst düzey din adamını aday gösterdiğini de ekliyorlar. Habere göre bu durum belki de kendisinin ve otuz yıllık iktidarının içinde bulunduğu tehlikeli anın en açık göstergesi.

İranlı yetkililer, Hamaney'in planları hakkında kamuoyuna konuşma yetkileri olmadığı için isimlerinin açıklanmaması konusunda ısrarcı olduklarını belirterek, İran'ın üst düzey yetkililerinin de savaşın yoğunlaşması ve Başkan Trump'ın savaşa girip girmemeyi değerlendirmesiyle birlikte geniş bir yelpazedeki sonuçlara yönelik sessizce hazırlıklar yaptıklarını söyledi.

Oğlu aday değil

Yetkililer, 86 yaşındaki Ayetullah Hamaney'in, İsrail veya ABD'nin kendisine suikast düzenlemeye çalışabileceğinin farkında olduğunu ve bunun bir ‘’şehitlik’’ olarak görüleceğini söyledi. İddiaya göre Hamaney, bu olasılık göz önüne alındığında, ülkesinin dini liderin atanmasından sorumlu olan din adamları kurulu olan Uzmanlar Meclisi'ne, kendisinin verdiği üç isimden halefini hızla seçmesi talimatını verme yönünde alışılmadık bir karar aldı.

Normalde, yeni bir yüce lider atama süreci aylar sürebilirdi ve din adamları kendi isim listelerinden  seçebilirdi. Ancak yetkililer, ülkenin şu anda savaşta olduğunu ve Hamaney'in hızlı ve düzenli bir geçiş sağlamak ve mirasını korumak istediğini söyledi.

Johns Hopkins Üniversitesi'nde uluslararası ilişkiler profesörü ve İran uzmanı olan Vali Nasr, "En önemli öncelik devletin korunmasıdır. Hepsi hesaplı ve pragmatik’’ dedi.

Yetkililer, Hamaney'in oğlu, aynı zamanda bir din adamı ve İslam Devrim Muhafızları Ordusu'na yakın olan ve önde gelen adaylardan biri olduğu söylenen Mücteba'nın adaylar arasında olmadığını söyledi. İran'ın eski muhafazakar cumhurbaşkanı İbrahim Raisi de 2024'te bir helikopter kazasında öldürülmeden önce önde gelen adaylardan biri olarak görülüyordu.

Normal zamanlarda Ayetullah Ali Hamaney, Tahran'ın merkezinde "beit rahbari" - veya liderin evi - olarak adlandırılan son derece güvenli bir yerleşkede yaşıyor ve çalışıyor ve vaaz vermek gibi özel durumlar dışında nadiren burayı terk ediyor. Üst düzey yetkililer ve askeri komutanlar haftalık toplantılar için ona geliyor ve halk için konuşmalar yerleşkeden sahneleniyor.

Ne olmuştu?

İsrail, 13 Haziran'da İran’ın çeşitli kentlerindeki nükleer tesisler başta olmak üzere ordunun üst komuta kademesini de hedef alan geniş çaplı saldırılar düzenledi.

İran'da Genelkurmay Başkanı, Devrim Muhafızları Genel Komutanı ve bazı üst düzey komutanlar ile 9 nükleer bilim insanı saldırılarda öldü.

İran Sağlık Bakanlığı, bugün yaptığı açıklamada, İsrail'in saldırılarında toplam sivil can kaybının 430, yaralı sayısının da 3 bin 500'den fazla olduğunu bildirdi.

İran ordusunun İsrail’e balistik füzelerle yaptığı misillemede 25 kişinin öldüğü, 2 bin 517 kişinin yaralandığı aktarıldı.