Trump – Şi Cinping görüşmesi sona erdi: “İlerleme” mi yoksa belirsizlik mi?

BUSAN — ABD Başkanı Donald Trump, Güney Kore’nin Busan kentinde Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ile yaklaşık 1 saat 40 dakika süren yüz yüze görüşmesini tamamladı. Görüşme sonrası Trump doğrudan basına konuşmadı; ancak “amazing meeting” diyerek olumlu izlenim vermeye çalıştı.

Trump, görüşme öncesinde Şi ile “sert bir müzakereci” olacağını söylemişti; buna karşın Çin tarafı, “her konuda aynı fikirde olmasak da dost ve ortak olmalıyız” mesajı verdi. 

Öne Çıkan Mutabakat Adımları

• Trump, görüşmeden sonra Çin’e uygulanan tarifeleri %57’lik orandan %47’ye düşüreceğini açıkladı.

• Çin, nadir toprak elementleri ihracatı üzerindeki kısıtlamaları kaldırmayı taahhüt etti.

• Ayrıca Çin’in ABD soya ürünleri alımına yeniden başlaması ve fentanyl ticaretine yönelik adımlar atması yönünde mutabakata varıldığı bildiriliyor.

Ancak bu mutabakatların ayrıntıları — ne kadar süreyle geçerli olacağı, nasıl denetleneceği, uygulamaya geçiş takvimi gibi — henüz kamuoyuna net şekilde sunulmadı.

Stratejik ve Risk Analizi

Gergin ticaret zemini: Bu görüşme, ABD ve Çin arasındaki artan ticaret çatışmalarının yatıştırılması için kritik bir döneme denk geldi. Nadir toprak elementleri, yüksek teknoloji üretiminin kilit girdileri arasında yer alıyor.

Belirsizlik hâlâ yüksek: Trump’ın “we have a deal” (bir anlaşmaya vardık) ifadesi iyimser bir mesaj olsa da, detaylar muğlak. Bu tür “üst düzey mutabakatlar” geçmişte sıkça “iyi niyet bildirisi” olarak kalmış, fiili uygulama süreci takvimlerle ve denetim mekanizmalarıyla şekillenmiştir.

Jeopolitik yansımalar: Taiwan, Hint-Pasifik stratejileri, Teknoloji transferleri gibi konular görüşmede yer almazsa da, bu alanlar gelecekte yeni gerilim alanları olmaya devam edecektir. Trump’ın nükleer test açıklaması da görüşmenin gölgesinde yer aldı; bu tür stratejik adımlar, bu diplomatik görüşmeleri karmaşıklaştırabilir.