İran tarafından idama mahkum edilmişti: Kürt rapçi Almanya’ya ulaştı

Protestolar ve tutuklanma süreci

Doğu Kürdistan’ın (Rojhılat)  Kirmanşan eyaletinde dünyaya gelen bir Kürt rapçi Saman Yasin, İran’ın sosyoekonomik koşullarını eleştiren şarkılar kaydetmesiyle tanınıyordu.

Tahran’da başörtü takmadığı gerekçesiyle ahlak polislerince gözaltına alındıktan sonra hayatını kaybeden Jina Mehsa Emini’nin ölümüyle Ekim 2022’de patlak veren protestolara destek verdiği gerekçesiyle tutuklanan Kürt rapçi Tahran’daki kötü şöhretli Evin Hapishanesi’ne nakledildi. Yasin, "Allah’a düşmanlık" anlamına gelen moharebeh suçlamasıyla, ayrıca “ülke güvenliğine karşı hareket etmek amacıyla toplanma ve iş birliği” iddialarıyla yargılandı. Bu suçlamalar doğrultusunda idam cezasını çarptırıldı.

İdam cezasının kaldırılması ve Almanya’ya kaçış

Yasin’in idam cezası, uluslararası kamuoyunun yoğun baskısı ve hukuki mücadeleler sonucunda Ekim 2023’te kaldırıldı. Aynı ay içerisinde tıbbi tedavi için kendisine cezaevi izni verildi ve kısa bir süre sonra İran’dan ayrıldığı bildirildi. Almanya’ya ulaşması, insan hakları savunucuları ve aktivistlerin çabaları sayesinde mümkün oldu.

Cezaevinde işkence ve insanlık dışı muamele

Düzen Tekkal, Yasin’in cezaevinde işkenceye hatta sahte infazlara ve insanlık dışı muamelelere maruz kaldığını açıkladı. En az iki kez bir psikiyatri kliniğine yatırılan Yasin, bir seferinde bilinmeyen bir sıvının enjekte edilmesi sonucu 24 saat boyunca bilincini kaybetti. Tekkal, bu tür uygulamaların siyasi mahkûmların direncini kırmak için sıkça kullanıldığını ifade etti.

İran’da etnik ve dini topluluklara yönelik baskılar

Uluslararası Af Örgütü’ne göre, İran hükümeti idam cezasını özellikle Kürtler ve Beluçlar gibi etnik gruplara karşı bir baskı aracı olarak kullanıyor. Bu gruplar, 2022 yılında Jina Mehsa Emini’nin ahlak polisi tarafından gözaltında öldürülmesinin ardından başlayan protestoların ön saflarında yer aldı.

Aktivistlerin rolü ve umut mesajı

Düzen Tekkal, Yasin’in serbest bırakılmasında ve Almanya’ya ulaşmasında uluslararası aktivizmin, sessiz diplomasiyle birleşerek önemli bir rol oynadığını vurguladı. Tekkal, özellikle Hawar Help’in bu süreçte gösterdiği çabaların altını çizerek şunları söyledi:

“Saman’ı Almanya’da karşılamaktan mutluluk duyuyoruz. Bu başarı, sesinizi duyurmanız ve protestolarınız sayesinde mümkün oldu. Siyasi mahkûmlar için mücadelemizi sürdürmeliyiz. #FreeThemAll #JinJiyanAzadi”

Saman Yasin’in Almanya’ya ulaşması, İran’daki insan hakları ihlallerine karşı uluslararası dayanışmanın önemini bir kez daha gözler önüne serdi. /Rudaw